Grenswaarde nodig voor endotoxines uit veehouderijen

Fijnstof is killing, maar de allergenen, mycotoxinen, endotoxinen, bacteriën en virussen *) die op de deeltjes meeliften zijn minstens even bedreigend zo niet bedreigender voor de volksgezondheid.

Dick Heederick, hoogleraar gezondheidsrisicoanalyse aan de Universiteit van Utrecht vroeg op het symposium Luchtvervuiling en Intensieve veehouderij op 16 juni in Den Bosch aandacht voor deze inhoud van fijnstof. Reductie van fijnstof leidt niet automatisch tot een afname van gezondheidsrisico's die samenhangen met alles wat er met fijnstof door veehouderijen wordt uitgestoten. Zo was de Q-koorts epidemie niet te voorkomen geweest als er door geitenbedrijven minder fijnstof was geproduceerd, betoogde hij. Een kleine hoeveelheid besmet fijnstof kan al tot de ziekte leiden.
Heederick is betrokken bij het grootschalige onderzoek dat onder inwoners van Brabant en Limburg gaande is naar de gezondheidseffecten van de intensieve veehouderij. De allergenen, endotoxines, bacteriën en virussen hebben hun eigen effecten, zei hij. Wat betreft de edotoxines zijn acute en chronische effecten vastgesteld in de lucht rond veehouderijen. Die effecten zijn twee keer zo hoog in Brabant als in Utrecht. Er zou een grenswaarde moeten komen voor endotoxines, aldus Heederick. ''Er is weinig wetenschappelijke twijfel.'' De Gezondheidsraad heeft eerder een grenswaarde voorgesteld van 30 EU (Endotoxin Unit) per m3 lucht. Er is nog een verkennend onderzoek gaande naar de emissie van endotoxines. Dat onderzoek moet hard wetenschappelijk bewijs opleveren of de longfunctie door endotoxines omlaag gaat en of dat ze tot luchtwegklachten leiden. ''Endotoxines zijn knellender dan fijnstof op zich'', zei Heederick. ''Met name bij pluimveebedrijven en varkensbedrijven.''

*) Allergenen zijn stoffen die een allergische reactie veroorzaken. Mycotoxine is een gif afkomstig van een schimmel. Op agrarische producten leven bacteriën waaruit het giftige endotoxine vrijkomt. Je kunt er griepachtige klachten van krijgen tot zelfs chronische bronchitis. Bacteriën en virussen zijn de meest bekende ziekteverwekkers.